Afweermechanismen. Iedereen kent ze wel. En herkent ze, vooral bij de ander. Fight, flight or freeze. In het Engels is het zo’n fijn rijtje. Vechten, vluchten of bevriezen. Bij dieren zie je dat altijd heel goed. Toch verrast de natuur soms ook. Op Terschelling zag ik laatst twee Tureluurs een Kiekendief verjagen in de lucht. Om beurten doken ze op de roofvogel, die na een paar minuten toch maar afdroop na de nodige venijnige pikken te hebben moeten verduren.
Wij mensen ontwikkelen in ons - jonge - leven ook allerlei afweermechanismen. Weet jíj wat je van nature doet als je je bedreigd voelt? Ga je de strijd aan, maak je dat je weg komt of kruip je stilletjes in elkaar? Als ik me niet op mijn gemak voel, dan ga ik vreselijk hard m’n best om alles zo goed mogelijk te doen. Dát doen wat ik denk dat de ander van me verwacht. In de hoop waardering te krijgen. Om maar geen kritiek te krijgen. Zelfs goedbedoelde feedback komt vaak hard bij me binnen. Die probeer ik te ontlopen. Of af te wimpelen met een met een woordgrap. Afleiden. Weg bij me zelf.
Als kleine jongen deed ik dat al. Met ons gezin reden we in de auto naar de organist om daar iets in de bus te gooien. Ik stapte uit om dat te doen, maar wist niet goed welk huis het ook alweer was. Vanuit de auto klonk gelach. Ik voelde me afgaan en uitgelachen worden. Werd boos en zette het op een lopen. Flight.
Als tiener had ik een vakantieliefde. Mooie en lieve meid. Vlinders, verliefd. In de weken na die zeilvakantie kwam ze bij mij thuis. Ik was gespitst op wat familie en vrienden van haar vonden. Toen die bevestiging niet overtuigend kwam, werd ik onzeker. Durfde niet op mijn eigen gevoel te vertrouwen, te kiezen. Dus liet ik het doodbloeden en maakte het uit. Zij was er kapot van. Wilde weten wat de reden was. Maar ik had me al zo in mezelf terug getrokken dat ik alle contact uit de weg ging. Ik wist niet wat ik moest zeggen, schaamde me en zei maar niets. Freeze.
Mede door de holistische massages die ik afgelopen jaren kreeg, ben ik me steeds bewuster geworden van mijn afweermechanismen. Weg bij m’n gevoel. Proberen te bedenken wat de ander van mij denkt en verwacht, en hard mijn best doen om daar aan te voldoen. Met als gevolg dat ik steeds minder contact heb met mezelf. Niet eens meer voel wat iets met me doet. Op de vlucht voor mijn eigen emoties en verlangens. Weglopen. In de massages leerde ik om het verdriet, de angst en de boosheid weer te voelen. En kreeg ik, beetje bij beetje, weer contact met mezelf.
Een paar weken geleden had ik mijn afrondende praktijkexamen voor holistisch masseur. ’s Middags was ik aan de beurt om een medestudent te masseren. Ik vroeg hem wat hij aandacht wilde geven in de massage. Die ochtend had iemand hem gevraagd of hij niet ergens voor wegliep. Hij wilde wel weten of dat zo was en dat in de massage onderzoeken. Halverwege de massage zei hij: ‘Paul, dit thema ga ik niet aan met jou als masseur.’ Ik deed dát wat ik ook in mijn eigen praktijk zou hebben gedaan: ik stopte de massage. Als een cliënt niet het vertrouwen in je heeft dan gaat het niet werken.
Na deze rationele beslissing, kwamen de tranen bij mij. Ik baalde dat mijn examen gestrand was, dat ik niet had kunnen laten zien wat ik kan als masseur. Ik voelde me falen. Was boos op mijn medestudent dat hij me dit aandeed. Ik voelde mijn oude aandrang om weg te lopen, maar het lukte me nu wel om in contact te blijven.
Gisteren heb ik het examen opnieuw gedaan. Een mooie sessie met iemand die zich veilig voelde in de massage en zich bloot gaf. Ik mocht hem begeleiden naar een diep verborgen gevoel. Het inzicht neemt hij dankbaar mee op zijn vakantie.
Met een mooie beoordeling ben ik geslaagd voor mijn examen. Ik ben blij dat ik mijn opleiding zo heb kunnen afronden. Zo anders dan toen de ander besloot om de massage met mij als masseur niet voort te zetten. Hij is in zijn auto gestapt, vertrokken en die dag niet terug gekeerd. Gelukkig heeft hij kort geleden zijn examen ook afgerond. Ik hoop dat hij inmiddels inzicht heeft of hij ergens voor wegloopt.
コメント